Орчны шинжилгээний мэдээ > Гадаргын усны чанар
Өвөрхангай аймгийн гадаргын усны чанарын 2021 оны 10 дугаар сарын тойм
Өвөрхангай аймгийн Байгаль орчны шинжилгээний лаборатори нь гадаргын усны хяналт-шинжилгээний хөтөлбөрийн дагуу 2021 оны 10 дугаар сард Өвөрхангай аймгийн Орхон- Бат-Өлзий, Улаанцутгалан, Хархорин, Онги- Арвайхээр, Уянга, Өлт- Уянга, Бөөрөлжүүт- Уянга, Хөгшин- Хархорин, Таац- Нарийнтээл, Зэгэстэй- Өлзийт, Сангийн далай- Өлзийт хяналт-шинжилгээний цэгээс нийт 11 усны сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын 20 гаруй үзүүлэлтийг тодорхойллоо.
2021 оны 10 дугаар сард хийсэн Өвөрхангай аймгийн гадаргын усны шинжилгээний дүнг усны чанарын гол үзүүлэлтүүдээр MNS4586-98 усны чанарын стандартай харьцуулан 1 дүгээр хүснэгтэд үзүүллээ.
№ |
Гол, мөрөн- Хяналт-шинжилгээний цэг |
Усны чанарын үзүүлэлт, мг/л |
|||||
О2 |
БХХ5 |
ПИЧ |
NH4 |
NO2 |
P |
||
1 |
Орхон- Хархорин |
8.0 |
1.4 |
8.70 |
0.14 |
0.001 |
0.008 |
2 |
Орхон-Батөлзий |
|
|
2.72 |
0.10 |
0.002 |
0.002 |
3 |
Орхон- Улаанцутгалан |
|
|
2.72 |
0.14 |
0.001 |
0.006 |
4 |
Онги- Уянга |
|
|
2.40 |
0.10 |
0.039 |
0.008 |
5 |
Онги- Арвайхээр |
9.92 |
5.76 |
2.40 |
0.12 |
0.002 |
0.126 |
6 |
Бөөрөлжүүт- Уянга |
|
|
1.60 |
0.10 |
0.001 |
0.002 |
7 |
Өлт- Уянга |
|
|
2.56 |
1.10 |
0.010 |
0.202 |
8 |
Хөгшин- Хархорин |
9.90 |
1.8 |
4.16 |
0.16 |
0.034 |
0.019 |
9 |
Таац- Нарийнтээл |
|
|
4.80 |
0.19 |
0.002 |
0.011 |
10 |
Зэгэстэй- Өлзийт |
|
|
15.2 |
0.35 |
0.002 |
0.055 |
11 |
Сангийн далай- Өлзийт |
|
|
15.2 |
0.38 |
0.250 |
0.008 |
Усны чанарын стандарт MNS4586:98 |
6 багагүй |
3 |
10 |
0.5 |
0.02 |
0.1 |
Тайлбар: БХХ5-биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгч, ПИЧ-Перманганатын исэлдэх чанар, илр-илрээгүй, MNS4586-98 усны чанарын стандарт дахь хүлцэх агууламжаас давсан үзүүлэлтүүдийг тодруулав.
Орхон гол, Орхон голын Бат-Өлзий, Улаанцутгалан, Хархорин хяналт-шинжилгээний 3 цэгээс усны сорьц авч химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт бага, 97.7-138.2мг/л-т хэлбэлзэж, бохирдуулах бодисын агууламж стандартын дагуу байна.
Онги гол, Онги голын Арвайхээр, Уянга хяналт-шинжилгээний 2 цэгээс тус тус 1 удаа усны сорьц авч, усны химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 257.2-334.0 мг/л-т хэлбэлзэж, хүчилтөрөгчийн горим хэвийн байсан ба голын усны бохирдлыг илэрхийлэх үзүүлэлтүүдийг гадаргын усны чанарын MNS4586:98 стандарттай харьцуулахад биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгчийн /БХХ5/-ийн агууламж Онги-Арвайхээр харуул орчим-1.9 дахин,фосфорын агууламж /Р/ 1.3 Онги- Уянга харуул орчим нитритийн/NO2/-ийн агууламж 1.9 дахин давсан байна.
Хөгшин гол, Хөгшин голын Хархорин хяналт шинжилгээний цэгээс 1 удаа усны сорьц авч химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 489.2 мг/л байсан голын усан дахь бохирдуулах бодисын агууламж стандартын дагуу байна.
Таац гол, Таац голын Нарийнтээл хяналт шинжилгээний цэгээс 1 удаа усны сорьц авч химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 323.6 мг/л байсан ба голын усан дахь бохирдуулах бодисын агууламж стандартын дагуу байна.
Өлт гол, Өлт голын Уянга хяналт шинжилгээний цэгээс 1 удаа усны сорьц авч химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 387.7 мг/л байсан ба голын ус органик бодис болон эрдэс азотын бохирдолгүй, цэвэр байлаа.
Бөөрөлжүүт гол, Бөөрөлжүүт голын Уянга хяналт шинжилгээний цэгээс 1 удаа усны сорьц авч химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 162.0 мг/л байсан ба голын ус органик бодис болон эрдэс азотын бохирдолгүй, цэвэр байлаа.
Зэгэстэй гол, Зэгэстэй голын Өлзийт хяналт шинжилгээний цэгээс 1 удаа усны сорьц авч химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд голын усны эрдэсжилт 1213.2 мг/л буюу маш их перминганатын исэлдэх чанар 1.5 дахин их, бусад үзүүлэлтүүд нь хэвийн байлаа.
Сангийн далай нуур, Сангийн далай нуурын Өлзийт хяналт шинжилгээний цэгээс 1 удаа усны сорьц авч химийн найрлага, чанарын үзүүлэлтүүдийг тодорхойллоо. Шинжилгээний дүнгээс үзэхэд нуурын усны эрдэсжилт 1230 мг/л буюу маш их голын усан дахь перминганатын исэлдэх чанар 1.5 дахин давсан ба бусад үзүүлэлтүүд нь хэвийн байлаа.
Дүгнэлт. Өвөрхангай аймгийн гадаргын усны хяналт-шинжилгээний 2021оны 10 дугаар сарын хяналт-шинжилгээний дүнгээс үзэхэд Онги голын Арвайхээр, Уянга харуулын хүчилтөрөгчийн горим хэвийн байсан ба голын усны бохирдлыг илэрхийлэх үзүүлэлтүүдийг гадаргын усны чанарын MNS4586:98 стандарттай харьцуулахад биохимийн хэрэгцээт хүчилтөрөгчийн /БХХ5/-ийн агууламж Онги-Арвайхээр харуул орчим-1.9 дахин,фосфорын агууламж /Р/ 1.3 Онги- Уянга харуул орчим нитритийн/NO2/-ийн агууламж 1.9 дахин давсан байна.
Мөн Зэгэстэй,Сангийн далай нуурын Өлзийт цэгийн орчим перминганатын исэлдэх чанар давсан бохирдолтой байна.Бусад голууд цэвэр бохирдолгүй байна.
ӨВӨРХАНГАЙ АЙМГИЙН УС ЦАГ УУР, ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ АЛБАНЫ БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЛАБОРАТОРИ